Ik weet niet hoe vaak ik in deze kolommen nog de lof moet zingen van het Glitterbeat-label, maar ik neem we wel voor dat te blijven doen zolang ik er iets over kwijt kan. Dat label brengt immers de meest diverse muziekjes tot bij ons, gewone Westerlingen en het legt de lat daarbij steevast bijzonder hoog. Dat gaat zelfs zover, dat ze muziek uitbrengen, die ze zelf omschrijven als “hidden music”, wat duidt op volksmuziek uit alle uithoeken van onze aardbol, met dien verstande dat het om artiesten gaat, die uitblinken in authenticiteit en wellicht net daarom nooit aan enige bekendheid zouden geraken, ware het niet dat producer Ian Brennan, een onvermoeibare wereldreiziger met een netwerk van-hier-tot-ginder overal waar hij komt ook opnameapparatuur bij zich heeft en niet te beroerd is om deze ook te gebruiken.

Zo kwam hij in 2018 bij de Afar terecht, de tweede grootste bevolkingsgroep van Djibouti, maar waarvan de afstammelingen verspreid leven over de hele Hoorn van Afrika. Dat die regio al tientallen jaren gebukt gaat onder allerlei vormen van geweld, is een redelijk bekend gegeven en, wat Djibouti betreft, is het vooral het geweld tegen vrouwen -gaande van genitale verminking tot gedwongen huwelijken en lijfstraffen- dat af en toe onze media bereikt. Toch maken ook die volkeren muziek en, wat de Afar betreft, is de nu 74-jarige Yanna Momina best wel toonaangevend. Zen beschikt over een stem, waarmee ze een hele markt stil zou kunnen krijgen. Zo goed als zonder enige instrumentale begeleiding, zingt ze, onverschrokken en onverdroten, over wat haar en bij uitbreiding veel vrouwen van haar volk overkomt: haast allemaal eigen composities, in flinke mate ter plekke bedacht en op het moment zelf verzonnen, handelen ze over zware thema’s, afgewisseld met iets luchtiger dingen. Zo spreekt de titel “My Family Won’t Let me Marry the Man I love, and I am forced to Wed my Uncle” behoorlijk voor zich, net zoals de opener, die “Everyone Knows I have taken a Young Lover”.

“Ahyole” wordt vertaald als “Clapping” en levert wat de titel belooft en het feestelijke “Heya” laat een aantal niet nader genoemde bezoekers horen, die tijdens langs kwamen de opnames die in een paalhut plaatsvonden en die Yanna steevast “tante” noemden. De dame is, in haar kringen, dus heel populair en daar zijn redenen voor: ze is simpelweg uniek in haar manier van zingen en deinst er niet voor terug “on the spot” een tien minuten lange rap uit de strot te toveren of, zo als hier gebeurde met de al vermelde afsluiter, een nummer te debiteren dat zelfs geen van de trouwe bekenden ooit had gehoord. Resultaat is een plaat, waar je als luisteraar best wel wat moeite moet voor doen: deze muziek moet je niet alleen beluisteren, je moet ze voelen en ondergaan. Zodra je zover bent, ontdek je waar het in deze reeks telkens weer om gaat: bijzondere muziek, die meestal verborgen blijft voor ons aller oren, maar die wel aanspreekt en raakt, op voorwaarde dat je je openstelt. Voor de hand liggend? Allerminst, boeiend des te meer !

(Dan Heyvaert)